Ok Çeşitlerine Giriş

Bu yazımda oklar hakkında bilgi vermeye çalışacağım. Ok seçimi bu sporu yapanlar için oldukça önemlidir. Yayınıza ve kendi ölçülerinize göre bir ok kullanmıyorsanız hedefi her seferinde aynı noktadan vurmanız zorlaşacaktır. Öncelikle ok çeşitlerini sayalım. Bunlar ahşap, karbon, fiberglas ve alüminyum oklardır. Günümüzde en çok tercih edilen ok çeşidi karbon oklardır. Dayanıklı ve hafif bir malzeme olduğundan oldukça ideal bir malzemedir.

Ahşap oklar yüksek libreli yaylarda kullanılacaksa gerekli mukavemeti sağlamak için oldukça kalın olabilmektedir. Genellikle geleneksel yaylarda kullanılan ahşap okların uçları koni şeklinde bir demirden yapılmaktadır. Kanatlar yine geleneksel yaylarda ok yatağı olmadığından kuş tüyünden yapılmaktadır. Aksi halde plastik kanatlar elinizi yaralayacağı için, atış yapılırken ya ele bir eldiven giymeli ya da özel yapılmış deri parmaklıklardan kullanılmalıdır. Bahsettiğim eldiven şöyle birşey.

Fiberglas oklar diğerleri ile kıyaslandığında en ağır oklardır. Bu oklar genelde yeni başlayanların isim aşinalığından alıp sonra hızla vazgeçtikleri ok çeşididir. En azından benim tecrübem böyle oldu. Kırılması çok daha kolay, hassas olmakla birlikte germe ağırlığı düşük bir yay ile atması hiç zevkli olmayan oklardır. Germe ağırlığı artınca da atması düşük mukavemetli olduğu için çok sağlıklı değil tabii. Yani fiberglas oklardan uzak durmanızı tavsiye ederim. Şekilleri şuna benzer:

Alüminyum oklar karbon oklardan önce tercih edilen oklar imiş. Alüminyum oklar eğilebilir. Karbon oklar ise eğilmez kırılır. Alüminyum okların esnemesi daha iyi olduğu için yumuşak bir atış deneyimi verebilir. Karbon oklardan daha ağırdırlar. Çok ince çeşitleri olmakla birlikte yaygın bir kullanımdan bahsetmek mümkün değildir. Karbon oklar yapılmaya ve geliştirilmeye başlandıktan sonra birçok kişi uzun süreli kullanım için karbon okları tercih etmeye başlamış. Yarışmalarda kullanılan karbon ve alüminyumun birlikte kullanıldığı oklardan hiç bahsetmiyorum. Bu konu beni aşar. Alüminyum oklar şöyle birşeydir. 

Karbon oklar hafif ve dayanıklı oldukları için en çok tercih edilen oklardır. Kırmak için oldukça fazla uğraşmanız gerekir. Eğer hızlı bir atış istiyorsanız tercih etmeniz gereken oklar bunlardır. Sivri cisimlerden ve yüksek ısıdan uzak tutmanız tavsiye edilir. Yüksek ısıdan kastım uçları ve arkalıkları takarken karbon kısmını değil uç veya arkalık kısmını ısıtmalısınız. Yoksa güneşte kalmaları onlara zarar vermez. İç çapı 4.2 mm ve 6.2 mm olan çeşitleri bulunmaktadır. Dış çapları sahip oldukları spine değerleri ile doğru orantılı olarak artmakta ya da azalmaktadır. (Spine değeri okun bükülme oranıdır. Bu değeri ölçmek için kullanılan bir düzenek bulunmaktadır. Youtube'dan küçük bir araştırma yapmanız işlemin nasıl gerçekleştiğini görmenize yeter. Yüksek spine değeri daha çok eğilen bir ok olduğunu gösterir.) Örneğin 4.2 mm iç çapı olan ve 800 spine değerinde olan bir ok yine 4.2 mm iç çapa sahip 700 spine değerindeki bir oktan daha ince olacaktır. (Bendeki oklar 800 spine olan 5.3 mm 700 spine olanlar 5.4 mm dış çapa sahipler) Karbon oklar şöyle görünür. 

Bir sonraki yazım yayınıza ve kendinize uygun bir karbon okun nasıl hazırlanacağı ile ilgili olacak. Faydalı olması temennisiyle hoşçakalın.